Sự vui vẻ và hoạt bát của tuổi
trẻ một phần do ở sự kiện rằng khi chúng ta đang đi lên đồi dốc của sự sống,
cái chết chưa rõ rệt; nó đang còn ở dưới chân đồi bên kia... Khi về già, mỗi
ngày ta sống cho ta cùng loại cảm giác như kẻ tử tội cảm nghiệm mỗi bước trên
đường đến nơi hành quyết...
Để thấy rõ cuộc dời ngắn ngủi,
người ta phải đã sống lâu. Cho đến năm ba mươi sáu tuổi, ta có thể được ví,
trong cách sử dụng sinh lực, với những người sống bằng lợi tức của tiền cho
vay; số tiền tiêu xài hôm nay họ sẽ có lại ngày mai. Nhưng từ ba mươi sáu tuổi
trở đi, chúng ta giống như người đầu tư bắt đầu xâm phạm số vốn của y... Chính
nỗi sợ hãi tai nạn này đã làm cho lòng ham dồn của thường tăng theo với tuổi
già...
Nhưng tuyệt nhiên không phải tuổi
trẻ là giai đoạn hạnh phúc nhất của cuộc đời, nhận xét của Platon ở đầu cuốn
Cộng hoà có phần đúng hơn, ấy là phần thưởng kia đang dành cho tuổi già, vì lúc
ấy cuối cùng con người đã giải thoát khỏi cái dục vọng thú tính mà cho đến bây
giờ chưa bao giờ ngưng quấy rối y...
Tuy nhiên không nên quên rằng,
khi đam mê này đã tắt, thì mầm sống cũng mất, và chỉ còn cái vỏ trống rỗng,
hoặc, trên một phương diện khác, sự sống khi ấy trở thành như một hài kịch mà
ban đầu do những tài tử thật đóng nhưng lại được tiếp tục và kết thúc bằng
những người máy được mặc y phục của họ
Theo Schopenhauer
THM sưu tầm